به گزارش اصناف شهر، مدیرکل دفتر خدمات کسب‌وکار در این همایش گفت: سند دانش‌بنیان سازی صنف و صنایع در وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال تدوین است. در این راستا باید توجه داشته باشیم که نزدیک به ۷۰ درصد بار اقتصاد بر دوش اصناف است. باتوجه‌به این که بیش از ۶ هزار و ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان داریم که نقش آن‌ها در GDP یک درصد هم نیست. حال اگر تعداد این شرکت‌ها را دوبرابر کنیم هم فایده‌ای برای کشورمان ندارد.
بار دانش بنیانی و ارتقای کیفیت کالا و خدمات بر دوش اصناف است
امیرحسین اسدی اظهار کرد: در وزارت صنعت، معدن و تجارت بر این عقیده‌ایم که بیشتر بار دانش‌بنیانی و ارتقای کیفیت کالا و خدمات بر دوش اصناف است.
وی افزود: پیشنهاد ما این است که در هر صنفی، کارگروه یا اتاق فکری ایجاد شود که راه‌حل‌هایی بر پایه فناوری برای کاهش مصرف انرژی، افزایش کیفیت و … بیابند و بعد طی یک برنامه‌ریزی و تعیین زمان، به این دست آورد‌ها برسند. در این راستا وزارت صنعت، معدن و تجارت با استفاده از ظرفیت صندوق‌هایی که موجود است می‌تواند حمایت مالی و پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت نیز داشته باشد. ضمن این که آمادگی داریم ظرفیت‌های دانشگاه‌ها و فناوران را در اختیار اصناف بگذاریم تا در هر صنفی، این تحول صورت گیرد.
رفع ایرادات سامانه‌های مرتبط با اصناف ضروری است
دبیر هیئت عالی نظارت نیز در این همایش گفت: واحد‌های صنفی مشکلات زیادی دارند که در دبیرخانه هیئت عالی نظارت با همکاری تشکل‌های صنفی و بخش‌های دولتی به دنبال رفع بخشی از این مشکلات هستیم.
غلامعلی مهدوی ادامه داد: یکی از این مشکلات به سامانه (ایرانیان اصناف و G۴B) باز می‌گردد که بیشتر اتحادیه‌ها در صدور پروانه کسب، برگزاری انتخابات و … پرمشکل هستند. این مشکلاتی است که از آن آگاهیم و هیئت عالی نظارت و دفتر خدمات کسب‌وکار پیگیر خواهند بود تا از اختلالات سامانه تا مشکلات مربوط به استعلام‌ها، رفع شوند.
وی اظهار کرد: سامانه امور مالیاتی نیز مشکلاتی دارد. قرار بود با سیستمی شدن این فرایند و حذف مراجعات حضوری، مشکلی رفع شود، اما هنوز به اصلاحاتی نیازمندیم. به‌عبارت‌دیگر اگر به دنبال استفاده از فناوری برای به‌روزآوری اصناف هستیم، این مشکلاتی است که باید رفع شود. در اصناف افراد تحصیل‌کرده تا مقطع دکتری و آشنا به فناوری بسیار داریم که در این مسیر، مشاورانی پرتجربه برای دولت هستند و ما باید از این ظرفیت موجود کمال استفاده را ببریم.
جوانان ایده‌پرداز در کارگاه‌های فرسوده دلسرد می‌شوند
نماینده وزیر صمت در هیئت‌رئیسه اتاق اصناف ایران و رئیس اتاق اصناف تهران در ادامه این همایش با ابراز تشکر از اتحادیه‌های تهران که برای مشارکت در بحث “تبیین و تحقق تولید دانش‌بنیان در اصناف” در این همایش حضور یافته‌اند اظهار کرد: اقتصاد کشور‌ها به سمت جهانی‌شدن پیش می‌رود دیگر با روش‌های سنتی و فعلی نمی‌توان پاسخ نیاز بازار داخلی و خارجی را داد؛ بنابراین باید کسب‌وکار‌ها به سمت استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان بروند. اما بزرگ‌ترین مشکل ما در تولید و خدمات دانش‌بنیان این است که با ابزار فرسوده نمی‌توان کار دانش‌بنیان کرد.
قاسم نوده فراهانی تصریح کرد: جوانان ایده‌پردازی که در حوزه استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان می‌خواهند کار کنند، وقتی مدتی در کارگاه‌های تولیدی فرسوده باشند، دلسرد می‌شوند و کار را رها می‌کنند. از سوی دیگر اصناف در چنان درگیر مشکلات زیادی است که نمی‌توانند افراد جدید با تخصص‌های گران‌قیمت را جذب کنند.
طرح‌های جدید با راهبُرد ۵ساله کار‌های توسعه‌ای اصناف تطبیق داده شوند
در ادامه این همایش، دبیرکل اتاق اصناف ایران بیان کرد: اصناف پیشانی و نقطه تعامل حاکمیت با مردم هستند. لازم است تا اصناف در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داده شوند، توجیه شوند و از سیاست‌های کلان احساس عدالت کنند تا بتوانند مشتریان خود را نیز نسبت به تصمیمات اقتصادی توجیه کنند.
محمدباقر مجتبایی افزود: تجربیات اتحادیه‌ها بسیار ارزشمند و گران‌بها است که لازم است تا دولت از آن استفاده کنند در غیر این صورت تصمیمات غیرکارشناسی گرفته می‌شود که به نتیجه نیز نمی‌رسد. به‌عنوان‌مثال دولت جلسات کارشناسی پیچیده‌ای می‌گذارد تا بازار یک ماه آینده را پیش‌بینی کند، اما تشکل‌های صنفی همین امروز هم این تحلیل‌ها را دارند. در نتیجه بازار از این ظرفیت استفاده کند.
وی در خصوص مسائل مربوط به دانش‌بنیان بیان کرد: اگر می‌خواهیم کار مهم انجام دهیم باید ظرفیت‌ها را بشناسیم. ابتدایی‌ترین بحث این است که ویژگی‌های محصول دانش‌بنیان از نظر یک بنگاه اقتصادی باید چه باشد؟ محصولات دانش‌بنیان باید حداقل یکی از ۵ ویژگی فوق را داشته باشند تا بنگاه اقتصادی ضرورت استفاده از آن را بپذیرند: «نوآوری و عدم تکرار ایده‌های قبل (Innovation)»، «کاهش زمان و هزینه»، «کاهش سرمایه‌گذاری بر روی تولید»، «افزایش کمیت و کیفیت» و افزایش ارزش‌افزوده از ویژگی‌هایی است که اگر محصول دانش‌بنیان آن را در پی داشته باشد صنوف برای مشارکت با نخبگان فعال در حوزه دانش‌بنیان همکاری خواهند نمود.
دبیرکل اتاق اصناف ایران بیان کرد: اتاق اصناف ایران و دبیرخانه هیئت عالی نظارت با همکاری هم راهبُرد ۵ ساله‌ای را برای کار‌های توسعه‌ای اصناف تنظیم و در هیئت عالی نظارت در اواخر سال گذشته مصوب نمود که ابعاد مختلفی را پیش‌بینی کرده است. انتظار ما از دفتر خدمات کسب‌وکار و سایر بخش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت این است که در جلساتی با دبیرخانه و اتاق اصناف ایران، برنامه‌های خود را مطرح کرده و آن را همسو با راهبُرد تبیین شده سازند تا بتوانیم نتیجه بهتری بگیریم.
برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان نگرش تجاری‌سازی ندارند
مجتبایی با مطرح‌کردن این پرسش که چرا شرکت‌های دانش‌بنیان در برقراری ارتباط با اصناف و اجرای پروژه‌های مشترک خیلی موفق نبوده‌اند، تصریح کرد: در این باره چند علت عارضه‌یابی شده است. نخست این که شرکت‌های دانش‌بنیان به «اخذ تسهیلات» عادت کرده‌اند. بسیاری از ایشان «نگرش تجاری‌سازی و رویکرد بیزینسی» ندارند. به این معنا که گمان می‌کنند ایده‌هایشان به‌سادگی تجاری‌سازی می‌شود درحالی‌که برای اجرای آن پروژه هزینه بسیار زیادی باید پرداخت. حال اینکه اصناف می‌گویند ابتدا نیازسنجی کن و مطالبات مشتریان و جامعه را بسنج بعد از کارآفرین صنفی انتظار سرمایه‌گذاری داشته باشید. همچنین «تفاوت انتظارات در دوره نهفتگی (Incubation) با انتظارات در دوره رشد»، «تفاوت در مسائل بانکی، بیمه، مالیات، قانون کار این شرکت‌ها» و «قطع بودن ارتباط این شرکت‌ها با بدنه صنایع مادر» از دیگر موانع کار مشترک شرکت‌های دانش‌بنیان با بنگاه‌ها به‌ویژه اصناف است.
دبیرکل اتاق اصناف ایران تصریح کرد: اتاق اصناف ایران پیش‌تر موضوع دانش‌بنیان کردن اصناف را مدنظر قرار داده و باتوجه‌به تاکید مقام معظم رهبری (مدظله) با اولویت بیشتری آن را دنبال خواهد کرد. دراین‌رابطه انتظاراتی وجود دارد.
وی افزود: نخست این که نخبگان باید توجه کنند که الزاماً هر نوآوری، تجاری‌سازی نمی‌شود. دوم این که چنین کار‌هایی را نمی‌توان مستقلاً انجام داد و لازم است همکاری صورت گیرد. ضمناً باید حمایتهایی از آن صورت گیرد. نیاز است تا امتیازاتی برای بنگاه‌هایی که دانش‌بنیان می‌شود در نظر گرفته شود.
دبیرکل اتاق اصناف ایران به موضوع آموزش نیز اشاره و بیان کرد: به‌خاطر داشته باشیم که انتقال فنّاوری‌های جدید با آموزش امکان‌پذیر است و درصورتی‌که بخواهیم اصناف را دانش‌بنیان شوند باید به امر آموزش توجه جدی داشته باشیم؛ بنابراین اگر می‌خواهیم محیط کسب‌وکار را بهبود بخشیم و رضایت‌مندی مردم را افزایش دهیم باید به جمیع جهات توجه کنیم. در واقع نمی‌توانیم فقط یک حلقه از زنجیره را اصلاح کنیم.
در ادامه مجتبایی موارد ذیل را به‌عنوان پیشنهاد‌ها اتاق اصناف ایران برای دانش بنیان‌سازی اصناف ارائه کرد: «تاکید و تمرکز بر مزیت‌های رقابتی کشور باتوجه‌به توانمندی این شرکت‌ها»، «استفاده بهینه از شرکت‌های دانش‌بنیان موجود در زنجیره تولید بالاخص در بخش‌های کلیدی اقتصاد»، «استفاده از این شرکت‌ها در راستای توسعه واقعی صادرات و ارزآوری در کشور»، «نظارت بر چگونگی اخذ تسهیلات و نیز مانیتور کردن مرتب آن‌ها در راستای حرکت در جهت پیشرفت».
برخی محصولات دانش‌بنیان در انبار‌ها دپو شده، اما واردات آزاد است
غلامرضا صفرنژاد، رئیس اتحادیه چینی، بلور، کریستال و لوستر تهران در این همایش با معرفی خود به‌عنوان فردی باسابقه فعالیت ۱۵ساله در حوزه دانش‌بنیان گفت: تلاش‌های بسیاری انجام داده‌ایم که دانشجویان و دانشگاه‌ها را با صنفمان هم سو کنیم و از ظرفیت‌های مشترک استفاده کنیم. درست است که اصناف سنتی شناخته می‌شوند، اما ظرفیت‌های بسیاری در استفاده از فناوری داریم. به‌عنوان نمونه اولین تولیدکننده محصولی در دنیا هستیم که موردنیاز صنایع فولاد، معدن و ماشین‌های راه‌سازی است. مصوبه داریم که این کالا باید از منابع داخلی تأمین شود. محصولات ما در انبار دپو شده است، اما همچنان واردات انجام می‌شود؛ بنابراین حمایت‌ها نباید شعاری باشد و باید به نتیجه برسد.
تعدد سامانه‌ها، زیاده‌روی است
صادق فیض‌آبادی، رئیس اتحادیه الکترونیکی و حفاظتی تهران نیز اظهار کرد: یک دوره‌ای به دنبال این بودیم که کار‌های سیستمی کنیم و سامانه‌هایی برای امور اصناف طراحی کنیم. امور از آن طرف بوم افتاده‌ایم. سامانه جامع تجارت، سامانه جامع گارانتی، وبگاه بهین‌یاب، G۴B و … آن‌چنان پرتعداد شده‌اند که خود عامل مشکلاتی برای کسب‌وکار‌ها شده‌اند. چرا نباید اطلاعات و ابزار‌های این سامانه‌ها دست اتحادیه‌هایی باشد که نسبت به دولت به امور صنف خود واقف‌تر هستند؟ در کف بازار واحد‌های صنفی از اتحادیه‌های صنفی جلوتر هستند، و اتحادیه‌ها از اتاق‌ها و اتاق‌ها از دولت جلوتر بوده و پیشتازند. بسیاری از واحد‌های صنفی ما تحصیلات دانشگاهی دارند و نیاز‌های بازار را پیش‌تر پیش‌بینی می‌کنند. ما سال‌ها قبل اپلیکیشن‌هایی را طراحی کرده بودیم که اگر به مرحله اجرا در می‌آمد امروز شرایط بهتری داشتیم؛ بنابراین بهتر است امور اصناف را به متولیان آن بسپاریم و از تصمیمات و نظرات ایشان در دولت حمایت شود.
از حمایت تأمین‌کنندگان نرم‌افزار و سخت‌افزار غافل نباشیم
محمدرضا فرجی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران: برای اجرای پروژه‌های دانش‌بنیان نیاز مبرم به تأمین نرم‌افزار و سخت‌افزار داریم؛ بنابراین لازم است تا از تولید و واردات این ابزار حمایت شود و برخی از سنگ‌اندازی‌ها خاتمه یابد.
گفتنی است در این همایش بسیاری از رؤسای اتحادیه‌های صنفی اظهار نظراتی در خصوص مشکلات اصناف داشته و مطرح کردند.