به گزارش اصناف شهر، بر اساس آمارهای وزارت صنعت، ۲۲ میلیون و ۱۰۸ هزار دستگاه خودرو و موتورسیکلت در کشور وجود دارند که از این تعداد ۵۹ درصد از کل خودروها و موتورسیکلت‌ها شامل ۱۳ میلیون و ۵۱ هزار دستگاه فرسوده هستند.
روند اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده در سال ۱۳۹۷ و پس از توقف واردات خودرو به دلیل نبود منابع مالی برای صدور گواهی اسقاط خودرو متوقف شد. دولت‌های دوازدهم و سیزدهم تلاش کردند این رویه را از طریق خودروسازان ادامه دهند اما آمارها نشان دهنده آن است که خودروسازان موفق نشدند در نبود واردات، سهم خود را برای نوسازی خودروهای فرسوده ایفا کنند.
کاهش مصرف دو هزار لیتر بنزین با اسقاط هر خودرو
افزایش تعداد اتومبیل‌های فرسوده در سال‌های اخیر، رشد مصرف سوخت کشور را به دنبال داشته است تا جایی که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اسقاط هر خودرو فرسوده باعث کاهش مصرف دو هزار لیتر بنزین در سال می‌شود که ارزش این میزان بنزین با نرخ صادراتی به ۵۴ میلیون تومان می‌رسد و در این بین سهم موتورسیکلت‌های فرسوده بیشتر از خودروها است.
آمارها حکایت از آن دارد که ۹۰ درصد موتورسیکلت‌ها، ۸۶ درصد مینی‌بوس‌ها، ۸۲ درصد اتوبوس‌های درون شهری، ۵۷ درصد اتوبوس‌های برون شهری و ۴۸ درصد تاکسی‌ها در سن فرسوده قرار دارند و برای کاهش مصرف سوخت و آلودگی شهرها لازم است که این وسایل نقلیه هر چه زودتر نوسازی شوند که این موضوع به تأمین مالی قابل توجهی نیاز دارد.
خروج ۶۰ هزار خودروی فرسوده از چرخه ترافیک
به گفته مهران سالاریه؛ رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده امسال ۶۰ هزار خودروی فرسوده از چرخه ترافیک خارج شده است و با توجه به اینکه سال گذشته نیز بیش از ۷۲ هزار دستگاه خودرو اسقاط شد، می‌توان گفت که در عمر کوتاه شکل‌گیری ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل حدود ۱۳۰ هزار خودرو فرسوده را اسقاط شده است.
وی اظهار امیدواری کرد که امسال رکورد اسقاط در سال ۱۳۹۳ را که ۳۳۰ هزار دستگاه بوده شکست داده و به مرز ۵۰۰ هزار دستگاه برسیم و ادامه داد: برنامه‌های ویژه‌ای برای خودروهای برقی و استفاده از آن در حمل‌ونقل عمومی داریم که آغاز شده است.
رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده طرح‌های ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده را در دو دسته طرح جایگزینی و طرح غیر جایگزینی معرفی کرد و گفت: در صورتی که مالک خودرو فرسوده تصمیم می‌گیرد در طرح‌های نقدی شرکت کند، دیگر نمی‌تواند از تسهیلات طرح جایگزینی استفاده کند بنابراین زمانی که خودرو را تحویل مراکز اسقاط می‌دهد، هزینه خودرو را دریافت می‌کند و کار به اتمام می‌رسد.
وی خاطرنشان کرد: مالک خودرو فرسوده با ثبت‌نام در طرح جایگزینی می‌تواند از تسهیلات طرح‌ها برخوردار شود. ثبت نام در این طرح‌ها نیز از طریق شرکت‌های خودروساز یا سامانه یکپارچه فروش خودرو انجام می‌شود.
به گفته سالاریه خودروسازان طبق قانون موظف هستند ۲۰ درصد از تولید خود را به طرح جایگزینی خودروهای فرسوده اختصاص دهد و اولویت تحویل خودرو نیز باید برای مالکان خودروهای فرسوده در نظر گرفته شود.
کمبود نقدینگی لازم برای خرید خودرو
محمود مشهدی شریف؛ رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو در گفت‌وگو با ایمنا اظهار کرد: پس از نزدیک به یک سال تأخیر، آئین نامه اسقاط خودروهای فرسوده در اردیبهشت ابلاغ و لازم‌الاجرا شد، دولت نیز تا پنجم مرداد فرصت انجام کارهای زیرساختی را داشت که بسیاری از اقدامات قبل از این تاریخ انجام شده و امیدواریم با انجام موارد باقی مانده، به طور کامل مشکلی در این زمینه نداشته باشیم.
وی پیش‌بینی کرد حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار دستگاه خودروی فرسوده تا پایان سال اسقاط شود و در این باره توضیح داد: مشکلاتی نیز در این زمینه وجود دارد از جمله اینکه خودرو به شدت در حال گران شدن است و هنوز نقدینگی لازم برای خرید خودرو وجود ندارد، نبود طرح‌های جایگزینی با تشویق‌های لازم همچنین چالش‌های زیرساختی در زمینه موتورسیکلت‌های فرسوده نیز در جایگاه بعدی قرار دارند.
رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو با اشاره به مشکلات نوسازی موتورسیکلت‌های فرسوده گفت: هنوز ایرادات سامانه به طور کامل برطرف نشده و تعداد زیادی از موتورسیکلت‌ها قابل ثبت‌نام نیستند به همین دلیل آمار اسقاط در زمینه موتورسیکلت قابل توجه نبوده است.
کمبود مشوق برای نوسازی خودروهای دیزلی
مشهدی شریف با انتقاد از کم‌توجهی به خودروهای دیزلی در روند نوسازی خودروهای فرسوده ادامه داد: در جدولی که برای خودروهای دیزلی در نظر گرفته شده، مشوق‌های لازم برای تحویل این خودروها پیش‌بینی نشده است زیرا در خودروهای سواری سه دسته مشوق اعلام شده که برای خودروهای سواری زیر مدل ۷۴ یک گواهی، ۷۴ تا ۷۸ دو گواهی و از ۷۹ به بالا سه گواهی تعیین شده که یک مشوق بسیار خوبی برای اسقاط خودروهای سواری بود.
وی تعداد گواهی که در نظر گرفته شده برای خودروهای دیزلی را قابل قبول ندانست و گفت: این موضوع مانع از آن است که صاحبان دیزل خودروی خود را تحویل دهند و مبلغ قابل توجهی برای نوسازی دریافت کنند مشکل دیگر محل مصرف گواهی دیزل است زیرا بیشتر کسانی که با استفاده از بند ۳ ماده ۳۰ کامیون‌های سه سال کارکرد وارد کشور کرده بودند از گواهی اسقاط استفاده می‌کردند.
رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو با اشاره به آئین‌نامه جدید درباره گواهی اسقاط خودروهای دیزلی تصریح کرد: بر اساس این آئین‌نامه برای خودروهای نو ۱۲ گواهی، تا دو سال کارکرد ۱۵ گواهی و تا پنج سال کارکرد باشد ۱۸ گواهی باید تهیه شود و در این میان شاهد برخی ابهامات در آئین‌نامه هستیم.